De mens is geen plaag
In de praatgroep van de challenge kregen we de vraag wat er duurzamer is, papieren boeken of een e-reader. Hier valt natuurlijk veel over te zeggen, maar in de meeste gevallen heeft een papieren boek toch de voorkeur. Vorige week ondervond ik echter een groot nadeel van een papieren boek. Ik was halverwege het boek “alles van waarde” van Matthias Olthaar. Toen ik verder wilde lezen, kon ik het boek nergens meer vinden. Kwijt. Foetsie. Pleite. Tot op heden ben ik het boek nog niet tegengekomen. Uit pure ellende ben ik maar begonnen in het boek “De mens is geen plaag” van Cees Buisman. Ik kwam op dit boek omdat iemand, wederom in de praatgroep van onze challenge, een bladzijde uit het boek deelde. Deze passage over zonnen en manen raakte mij zo dat het boek spontaan op mijn leeslijst kwam. Gelukkig mocht ik het boek nog lenen ook, waardoor ik mij in het hemelvaart weekend niet hoefde te vervelen.
In het boek zoomt de schrijver in op een minder bekende, maar misschien nog wel grotere, crisis dan de crisis rondom CO2: de watercrisis. De feiten en verbanden die in het boek beschreven worden zijn voor een deel bekend, maar toch zeker de moeite waard om alle feiten weer eens beschreven te zien worden. Het werd voornamelijk interessant in het tweede deel van het boek. In hoofdstuk 5 ontkracht Cees Buisman allereerst 3 hardnekkige mythes over oplossingen voor de milieucrisis:
- Terug naar de natuur (op deze manier kunnen we nooit 10 miljard mensen voeden)
- Het idee van overbevolking oplossen (zonder de allerarmste 6 miljard wereldbewoners is er nog steeds veel te weinig voor de rijkste overblijvers)
- De technologie als oplossing voor alles (vooral een denkrichting van niet delen en weinig wereldperspectief)
In plaats daarvan komt de schrijver met een verrassend hoopvolle uitkomst. Het enige dat nodig is, is dat we ons bewustzijn gaan veranderen. Hiervoor is het nodig dat steeds meer mensen zich verbonden voelen met iedereen. We hebben inzicht nodig in de consequenties van ons handelen. Er komt dan minder egocentriciteit en hebzucht, en solidariteit neemt toe. En juist deze ontwikkelingen zijn positief, al lijkt dat wellicht op het eerste gezicht niet zo.
In de gehele menselijke geschiedenis is ons bewustzijn enorm ontwikkeld. Ons bewustzijn heeft diverse stadia doorlopen en evolueert steeds verder. De geschiedenis leert ons bijvoorbeeld dat de kans dat we nu met geweld om het leven komen nihil is, terwijl dit in de tijd van de jager-verzamelaars doodsoorzaak nummer 1 was. Zonder de groei van ons bewustzijn was de slavernij nooit afgeschaft en hadden we nooit met 7 miljard mensen op aarde kunnen leven. De huidige bevolkingsgroei en welvaartsgroei vragen, net als bij vorige overgangen, om nieuwe vermeerderingen van ons bewustzijn. In dit stadium zal hebzucht en afgunst afnemen. Op dat moment zullen de mensen zich als wereldburgers opstellen en inzien dat iedereen op de wereld met elkaar verbonden is. Uit onderzoek blijkt dat steeds meer mensen dit stadium bereiken.
En dan komt Cees Buisman met de treffende vergelijking van zonnen, manen en zwarte gaten. Hij schrijft dat de meeste mensen manen zijn. Ze geven van zichzelf geen licht, maar kunnen hoogstens het licht van de zon weerkaatsen. De meeste mensen bewegen dus mee met de heersende opinie. Daarnaast zijn er mensen die vanuit zichzelf goed zijn. Zij geven van zichzelf licht, net als de zon. Dit zijn de leiders die we nodig hebben. Het grootste probleem is echter dat de meeste zonnen zich er niet van bewust zijn dat we zonnen zijn. Om de ernstige milieucrisis de baas te kunnen is de bewustwording van de zonnen dus cruciaal. Daarnaast is er nog een taak voor de zonnen: het tegengaan van het kwaad. Een klein deel van de mensheid zijn kwaadwillend: De zwarte gaten. Zij willen het licht wegkapen uit het heelal. Beïnvloedbare mensen (manen) zullen donker worden in de buurt van deze mensen. Het is aan de goede leiders om deze mensen weg te houden bij dit kwaad.
Het boek sluit af met een hoofdstuk vol praktische tips om mee te nemen in je dagelijkse keuzes. Voor deze tips wil ik je uitdagen het boek te lezen. Het leest makkelijk en het is met 150 kleine bladzijden goed te behappen voor een (onder) gemiddelde lezer. Naast dat het boek niet uitgesproken christelijk is, klinkt er ook een aparte paragraaf met een rol voor de kerken, die zeker de moeite waard is te lezen. Maar wat toch het meeste beklijft is de oproep tot bewustwording dat we een zon te zijn(Ja dat ben je als je de moeite hebt genomen dit tot zover te lezen). Laten we ons daarom bewust zijn van onze rol in deze wereld. Laten we onze verantwoordelijkheid pakken om een lichtend voorbeeld te zijn voor anderen, en het kwaad aan banden leggen. Met elkaar kunnen we een enorme impact maken!
